Luyện nghe tiếng Trung: Tết Trung thu

11/11/2016 16:10

中秋节 Zhōngqiū jié

Tết Trung Thu

中国农历的八月十五日是中秋节，当天晚上的月亮是满月，而且据说是一年中最圆最亮的。中秋节是中国最重要的传统节日之一，很多亚洲国家的人们都过中秋节。
Zhōngguó nónglì de bā yuè shíwǔ rì shì zhōngqiū jié, dàngtiān wǎnshàng de yuèliàng shì mǎnyuè, érqiě jùshuō shì yī nián zhōng zuì yuán zuì liàng de. Zhōngqiū jié shì zhōngguó zuì zhòngyào de chuántǒng jiérì zhī yī, hěnduō yàzhōu guójiā de rénmen dōuguò zhōngqiū jié.
Rằm tháng 8 âm lịch là tết Trung Thu của Trung Quốc. Trăng đêm hôm đó rất tròn, và người ta nói rằng đó là ánh trăng sáng nhất trong năm. Tết Trung Thu là một lễ hội truyền thống quan trọng nhất của Trung Quốc, nhiều người dân châu Á cũng chơi lễ hội Trung Thu này.

民以食为天，那就先从吃说起吧。中秋节的典型食品是月饼。月饼是圆形的糕点，象征中秋节的满月。各地的月饼都有自己独特的风格。最著名的有广式月饼、苏式月饼和京式月饼。广式月饼有点像蛋糕，它的馅料很丰富，它表面刻有图案和文字，就像一只漂亮的印章；苏式月饼的外皮是一层一层的，口感酥脆；京式月饼曾经是中国皇帝吃的月饼，它的制作方法最复杂。现在的月饼种类越来越多，甚至出现了像海鲜口味和茶叶口味这样的新式月饼。这些新式月饼有精美漂亮的外观，简直让人垂涎三尺。
Mín yǐ shí wéi tiān, nà jiù xiān cóng chī shuō qǐ ba. Zhōngqiū jié de diǎnxíng shípǐn shì yuèbǐng. Yuèbǐng shì yuán xíng de gāodiǎn, xiàngzhēng zhōngqiū jié de mǎnyuè. Gèdì de yuèbǐng dōu yǒu zìjǐ dútè de fēnggé. Zuì zhùmíng de yǒu guǎng shì yuèbǐng, sū shì yuèbǐng hé jīng shì yuèbǐng. Guǎng shì yuèbǐng yǒudiǎn xiàng dàngāo, tā de xiàn liào hěn fēngfù, tā biǎomiàn kè yǒu tú'àn hé wénzì, jiù xiàng yī zhǐ piàoliang de yìnzhāng; sū shì yuèbǐng de wàipí shì yī céng yī céng de, kǒugǎn sūcuì; jīng shì yuèbǐng céngjīng shì zhōngguó huángdì chī de yuèbǐng, tā de zhìzuò fāngfǎ zuì fùzá. Xiànzài de yuèbǐng zhǒnglèi yuè lái yuè duō, shènzhì chūxiànle xiàng hǎixiān kǒuwèi hé cháyè kǒuwèi zhèyàng de xīnshì yuèbǐng. Zhèxiē xīnshì yuèbǐng yǒu jīngměi piàoliang de wàiguān, jiǎnzhí ràng rén chuíxián sān chǐ.
Người ta cho rằng việc ăn là quan trọng, vì thế ta nói từ món ăn. Thực phẩm điển hình của tết Trung Thu là bánh trung thu. Bánh trung thu là loại bánh hình tròn, tượng trưng cho ánh trăng tròn của tết Trung Thu. Bánh trung thu của mỗi nơi đều có phong cách độc đáo riêng biệt. Kiểu bánh trung thu nổi tiếng nhất phải kể đến là kiểu Quảng Đông, kiểu Tô Châu và kiểu Bắc Kinh. Bánh trung thu kiểu Quảng ̣Đông có đặc điểm giống bánh bông lan, nó có nguyên liệu nhân rất phong phú, bên ngoài của nó có in chữ viết và hoa văn, giống như một con dấu rất đẹp. Bánh trung thu kiểu Tô Châu có lớp vỏ là từng lớp từng lớp, cảm giác xốp giòn khi ăn; Bánh trung thu kiểu Bắc Kinh đã từng là loại bánh trung thu của bậc hoàng đế Trung Quốc, phương pháp chế biến vô cùng phức tạp. Chủng loại của bánh trung thu ngày nay ngày càng đa dạng, thậm chí còn xuất hiện kiểu bánh Trung Thu kiểu mới có hương vị hải sản và trà xanh. Kiểu bánh trung thu mới này có hình thức rất đẹp, khiế́n cho người ta ngất ngây thèm ăn.

古代的月饼是用来祭祀月亮和神仙的，但如今，月饼成了人人都可以吃到的、象征全家团圆的食品。一到中秋节，超市里就摆出很多包装精美的月饼礼盒。它们都是很好的礼品。月饼礼盒一度太华丽，以至于有点浪费，现在，人们提倡节约，月饼的包装也趋向简单朴素。还有一个问题是，由于传统的月饼常常含有很多糖，容易带来健康问题，现在人们又发明了“无糖月饼”，成为新的潮流。
Gǔdài de yuèbǐng shì yòng lái jìsì yuèliàng hé shénxiān de, dàn rújīn, yuèbǐng chéngle rén rén dōu kěyǐ chī dào de, xiàngzhēng quánjiā tuányuán de shípǐn. Yī dào zhōngqiū jié, chāoshì lǐ jiù bǎi chū hěnduō bāozhuāng jīngměi de yuèbǐng lǐhé. Tāmen dōu shì hěn hǎo de lǐpǐn. Yuèbǐng lǐhé yīdù tài huálì, yǐ zhìyú yǒudiǎn làngfèi, xiànzài, rénmen tíchàng jiéyuē, yuèbǐng de bāozhuāng yě qūxiàng jiǎndān púsù. Hái yǒu yīgè wèntí shì, yóuyú chuántǒng de yuèbǐng chángcháng hányǒu hěnduō táng, róngyì dài lái jiànkāng wèntí, xiànzài rénmen yòu fāmíngliǎo “wú táng yuèbǐng”, chéngwéi xīn de cháoliú.
Bánh trung thu thời xưa dùng để cúng tế thần tiên và thần Trăng, nhưng ngày này, bánh Trung Thu trở thành món ăn của mổ̃i người đều có thể thưởng thức, tượng trưng cho sự họp mặt gia đình. Mỗi năm đến tết Trung Thu, siêu thị bày trí rất nhiều hộp bánh trung thu tuyệt đẹp. Chúng đều là những quà tặng đẹp. Quà tặng bánh trung thu mỗi mùa rất xa xỉ, đến nỗi có chút lãng phí, ngày nay, con người đề xướng tiết kiệm, cách đóng gói bánh Trung Thu cũng theo xu hướng đơn giản mộc mạc. Còn có một vấn đề nữa là, vì bánh trung thu truyền thống thường có rất nhiều đường, dễ ảnh hưởng đến vấn đề sức khoẻ, ngày nay người ta sáng tạo “bánh Trung Thu không đường”, trở thành trào lưu mới.

关于中秋节的传说有很多，最经典的就是《嫦娥奔月》。嫦娥是中国神话里的一位美女，为了防止长生不老药被坏人拿走，她一口把它们都吞吃了，身体飞起来，一直飞到月亮上。中国的探月工程就以这个浪漫的神话为名，叫做“嫦娥工程”。除了《嫦娥奔月》之外，关于月亮的传说还有《吴刚伐桂》和《月兔捣药》。
Guānyú zhōngqiū jié de chuánshuō yǒu hěnduō, zuì jīngdiǎn de jiùshì “cháng'é bēn yuè”. Cháng'é shì zhōngguó shénhuà li de yī wèi měinǚ, wèile fángzhǐ chángshēng bùlǎo yào bèi huàirén ná zǒu, tā yīkǒu bǎ tāmen dōu tūn chīle, shēntǐ fēi qǐlái, yīzhí fēi dào yuèliàng shàng. Zhōngguó de tàn yuè gōngchéng jiù yǐ zhège làngmàn de shénhuà wèi míng, jiàozuò “cháng'é gōngchéng”. Chúle “cháng'é bēn yuè” zhī wài, guānyú yuèliàng de chuánshuō hái yǒu “wúgāng fá guì” hé “yuè tù dǎo yào”.
Liên quan truyền thuyết lễ hội Trung Thu rất nhiều, kinh điển nhất có “Thường Nga bay lên cung trăng”. Thường Nga là mỹ nữ trong thần thoại Trung Quốc, vì ngăn không cho kẻ xấu đánh cắp lọ thuốc trường sinh bất tử, nàng đã uống nó, và cơ thể nàng bay lên, bay tới tận mặt trăng. Công trình thám hiểm mặt trăng của Trung Quốc mang một cái tên thần thoại lãng mạn, gọi là “công trình Thường Nga”. Ngoài truyện “Thường Nga bay lên cung trăng”, liên quan đến mặt trăng còn có truyền thuyết “Ngô Cương chặt quế” và “Thỏ Ngọc giã thuốc”.

传统上，中秋满月象征着全家团圆，加上中秋节又是中国的法定假期，子女应该尽量回到父母身边。晚上，全家人一边品尝美味的月饼，一边欣赏月亮，共享天伦之乐。
Chuántǒng shàng, zhōngqiū mǎnyuè xiàngzhēngzhe quánjiā tuányuán, jiā shàng zhōngqiū jié yòu shì zhōngguó de fǎdìng jiàqī, zǐnǚ yīnggāi jǐnliàng huí dào fùmǔ shēnbiān. Wǎnshàng, quánjiā rén yībiān pǐncháng měiwèi de yuèbǐng, yībiān xīnshǎng yuèliàng, gòngxiǎng tiānlún zhī lè.
Theo truyền thống, trăng tròn Trung Thu tượng trưng cho sự đoàn viên cả gia đình, thêm vào đó lễ hội Trung Thu là ngày nghỉ được quy định của Trung Quốc. Con cái nên cố gắng trở về với cha mẹ. Buổi tối, cả gia đình vừa thưởng thức bánh trung thu thơm ngon, vừa ngắm trăng, cùng hưởng thụ niềm vui của sum họp gia đình.

(Tổng hợp: tiengtrunganhduong.com; Nguồn: slow-chinese.com; Dịch: coviet.vn)

Nguyễn Thoan | Trung tâm Tiếng Trung Ánh Dương