方位词： / Fāngwèi cí /
PHƯƠNG VỊ TỪ
Phương vị từ là những danh từ chỉ phương hướng, được sử dụng rất nhiều trong giao tiếp tiếng Trung, nhất là chủ đề giao tiếp liên quan tới xác định phương hướng, hỏi thăm đường xá. Vì vậy Tiếng Trung Ánh Dương giới thiệu tới các bạn một số kiến thức cũng như cấu trúc quan trọng về cách sử dụng phương vị từ trong tiếng Trung. Mời các bạn cùng tham khảo nhé!
I: 定义：/ dìngyì /: Định nghĩa
方位词用表现方向的词语：/ fāngwèi cí yòng biǎoxiàn fāngxiàng de cíyǔ /
Phương vị từ là những từ dùng để chỉ phương hướng
II: 常用的方位词：/ chángyòng de fāngwèi cí /: Các phương vị từ thường dùng
上面 / shàngmiàn /: phía trên, bên trên >< 下面 / xiàmiàn /: phía dưới, bên dưới
前边 / qiánbian /: đằng trước, phía trước >< 后边 / Hòubian /: phía sau, đằng sau
左边 / zuǒbiān /: bên trái >< 右边 / yòubiān /: bên phải
里面 / lǐmiàn /: bên trong >< 外边 / wàibian /: bên ngoài
旁边 / pángbiān /: bên cạnh
中间 / zhōngjiān /: ở giữa
哪里 / Nǎlǐ / ，哪儿/ Nǎr /: ở đâu
这里 / Zhèlǐ /, 这儿 / Zhèr/: ở đây, chỗ này ><那里 / Nàlǐ / ，那儿 / Nàr /: ở kia, ở đó. ở chỗ đó
在 / zài/: ở, tại.....
III: 使用法 / Shǐyòng fǎ /: Cách sử dụng
|
S + 在 /zài/ + Phương vị từ |
Ví dụ：
汉语书在上边。 / Hànyǔ shū zài shàngbian /: sách tiếng Hán ở phía bên trên.
学校在后边。 / xuéxiào zài hòubian /: trường học ở phía sau .
同学们在里边。/ tóngxuémen zài lǐbian /: các bạn học sinh đang ở bên trong.
|
DANH TỪ + Phương vị từ |
Lưu ý: trong tiếng Trung, danh từ luôn phải đứng trước phương vị từ để biểu thị phương hướng của vật đang ở vị trí nào so với danh từ.
Trong trường hợp này Phương vị từ làm trung tâm ngữ.
补充生词 / Bǔchōng shēngcí /： từ mới bổ sung
桌子 / Zhuōzi /: cái bàn
椅子 / yǐzi/: caí ghế
书架 / shūjià /: giá sách
书包 / shūbāo /: cặp sách
学校楼 / xuéxiào lóu /: tòa giảng đường.
商店/ shāngdiàn /: cửa hàng
公司/ gōngsī/: công ty
Ví dụ：
桌子上面。 / zhuōzi shàngmiàn/： phía trên cái bàn.
书包里面 。/ Shūbāo lǐmiàn /: bên trong cặp sách.
书架下面。 / Shūjià xiàmiàn /: phía dưới giá sách.
学校楼前边。 / Xuéxiào lóu qiánbian /: phía trước tòa giảng đường
公司左边。 / Gōngsī zuǒbiān /: bên trái công ty.
Chú ý: Các phương vị từ 上面、下面、里面。 Khi ba phương vị từ này đứng sau danh từ thì không cần thiết phải sử dụng dạng song âm tiết, chúng ta có thể sử dụng dạng đơn âm tiết.
Còn những phương vị từ khác vẫn phải sử dụng dạng song âm tiết.
Ví dụ：
桌子上面。// zhuōzi shàngmiàn/ cũng có thể nói 桌子上 // zhuōzi shàng /: bên trên cái bàn.
书包里面 。// Shūbāo lǐmiàn / cũng có thể nói 书包里 / / Shūbāo lǐ /: bên trong cặp sách.
书架下面。/ Shūjià xiàmiàn /: cũng có thể nói 书架下 / Shūjià xià /: phía dưới giá sách.
|
S + 在 / zài / + DANH TỪ +Phương vị từ |
Ví dụ：
我的书在书包里 。/ Wǒ de shū zài shūbāo lǐ /: sách của tôi ở trong cặp.
他在银行里面。 / Tā zài yínháng lǐmiàn /： anh ấy đang ở bên trong ngân hàng
学校在邮局旁边。 / Xuéxiào zài yóujú pángbiān /: trường học ở bên cạnh bưu điện
Lưu ý: Khi trong câu có ĐỘNG TỪ thì ĐỘNG TỪ luôn phải đứng trước 在
|
S + V + 在 + DANH TỪ Phương vị từ |
Ví dụ：
他坐在桌子前边。/ Tā zuò zài zhuōzi qiánbian/: anh ấy ngồi ở phía trước cái bàn.
同学们站在学校后面。/ Tóngxuémen zhàn zài xuéxiào hòumiàn/: học sinh đang đứng ở phía sau trường học.
他躺在床上。/ Tā tǎng zài chuángshàng/: anh ấy đang nằm trên giường.
- Phương vị từ ngoài việc có thể làm trung tâm ngữ như các cấu trúc trên thì cũng có thể làm định ngữ để bổ nghĩa xác định vị trí của một đồ vật nào đó, ta có cấu trúc:
|
Phương vị từ +的 + Danh từ |
Ví dụ:
前边的楼Qiánmiàn de lóu：Tòa nhà phía trước
旁边的学生pángbiān de xuéshēng: Học sinh bên cạnh
坐在后边的人zuò zài hòumiàn de rén: Người ngồi ở phía sau
IV: 总结 / Zǒngjié/ Tổng kết
Khi làm bài về phương vị từ nên lưu ý một số điều sau:
- Phương vị từ hầu hết phải sử dụng dạng song âm tiết ( tức là phải có 边 hoặc 面 phía sau), nhưng với các phương vị từ: 上、下、里。 Thì có thể sử dụng dạng đơn âm tiết
- Trong câu miêu tả một sự vật ở vị trí nào thì không bao giờ được thiếu giới từ 在。
Trên đây là một số cấu trúc cơ bản nhất về cách sử dụng của phương vị từ trong tiếng Trung. Các bạn cố gắng ghi nhớ các mẫu câu trên và vận dụng chúng trong giao tiếp nhé. Hẹn gặp lại các bạn ở những bài học lần sau.